بررسی مقاومت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله در ژنوتیپ‌های گندم امیدبخش سال 1392 اقلیم گرم و خشک جنوب کشور در شرایط مزرعه و گلخانه

بیماری بلایت فوزاریومی سنبله ناشی از گونه­های مختلف قارچ Fusarium به­ویژه Fusarium graminearum، یکی از مهم­ترین بیماری­های گندم در اقلیم گرم و مرطوب کشور است. این بیماری از اقلیم گرم و خشک جنوب کشور نیز گزارش شده و در چند مورد آسیب و زیان آن به گندم قابل توجه بوده است. در این بررسی، 32 نژادگان (ژنوتیپ) گندم مربوط به آزمایش مقایسه عملکرد امیدبخش اقلیم گرم و خشک جنوب در سال 1392 (ERWYT-S-1392) با هدف شناسایی ژنوتیپ­های مقاوم به بیماری، طی دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393در شرایط مزرعه در دو منطقۀ گرگان و مغان و نیز در شرایط گلخانه نسبت به بیماری آزمایش شدند. تجزیۀ مرکب داده­های مربوط به میزان وقوع، شدت و شاخص بیماری و میزان آلودگی دانه در شرایط مزرعه نشان داد، برای هر چهار صفت یادشده، تفاوت معنی­داری بین این ژنوتیپ­ها وجود دارد. همچنین، تجزیۀ سادۀ داده­های مربوط به پیشرفت بیماری در سنبله (شدت بیماری) در گلخانه نشان داد، تفاوت معنی­داری بین ژنوتیپ­ها وجود دارد. نتایج این تحقیق نشان داد، از بین 32 ژنوتیپ مورد آزمایش، دو رگۀ (لاین) آزمایشی S-92-6 و S-92-7به علت پایین بودن همۀ متغیرهای مرتبط با مقاومت به بیماری در شرایط مزرعه و گلخانه و احتمال وجود سه نوع مقاومت I، II و IV در آن‌ها می­توانند برای جایگزینی رقم‌های قدیمی­تر در اقلیم گرم و خشک در نظر گرفته شوند. در اولویت بعد، سه لاین S-92-2، S-92-3و S-92-4 قرار داشتند که از بیشتر جنبه‌ها مقاومت مطلوبی در برابر بیماری داشتند.